Με τη θέσπιση ενός ενιαίου ορίου σε όλη την ΕΕ ως κριτήριο της επιβολής ΦΠΑ στο κράτος του του αγοραστή και την απλή διαδικασία απόδοσής του σε όλα τα κράτη-μέλη, το νέο καθεστώς που ισχύει εδώ και τρεις μήνες φιλοδοξεί να συμβάλλει στον ανταγωνισμό με ίσους όρους μεταξύ των επιχειρήσεων εξ αποστάσεως πώλησης στην ενιαία αγορά.

Από την 1η Ιουλίου 2021 επήλθαν σημαντικές αλλαγές στο καθεστώς του ΦΠΑ για το διασυνοριακό ηλεκτρονικό εμπόριο στην ΕΕ, οι οποίες επηρεάζουν όχι μόνο όλα τα ηλεκτρονικά καταστήματα που αποστέλλουν προϊόντα εκτός της χώρας εγκατάστασής τους, αλλά και τις επιχειρήσεις που διευκολύνουν την παράδοση αγαθών μέσω της χρήσης ηλεκτρονικής διεπαφής. Οι αλλαγές θεσπίζονται με τον ν. 4818/2021, ο οποίος ενσωματώνει στην ελληνική νομοθεσία τις διατάξεις των Οδηγιών (ΕΕ) 2017/2455, (ΕΕ) 2019/1995 και (ΕΕ) 2018/1910 όσον αφορά τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τον φόρο προστιθέμενης αξίας για παροχές υπηρεσιών και πωλήσεις αγαθών εξ αποστάσεως, τροποποιώντας τον Κώδικα ΦΠΑ.

Το σύστημα του ΦΠΑ στην ΕΕ επικαιροποιήθηκε τελευταία φορά το 1993, οπότε το αποτέλεσμα ήταν να μην συμβαδίζει με τη ραγδαία αύξηση του διασυνοριακού ηλεκτρονικού εμπορίου, η οποία είχε ήδη διαφανεί πολύ πριν την πανδημία του κορωνοϊού. Το βασικότερο διακύβευμα ήταν να διασφαλιστεί ότι ο ΦΠΑ που οφείλεται για τις διαδικτυακές πωλήσεις καταβάλλεται στη χώρα του καταναλωτή, κάτι που έχει ευρύτερες συνέπειες στην εξισορρόπηση του ανταγωνισμού μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ αλλά και τρίτων χωρών, καθώς και στη δραστηριοποίηση επί ίσοις όροις των ηλεκτρονικών και των φυσικών καταστημάτων.

Έτσι, δημιουργήθηκε ένα ομοιόμορφο και απλό σύστημα διαχείρισης στην επιβολή και είσπραξη του ΦΠΑ, το οποίο καλύπτει ως φορολογητέες πράξεις τις εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών εντός της ΕΕ, αλλά και από τρίτες χώρες εκτός ΕΕ.

-Πώς κρίνετε το νέο καθεστώς για την απόδοση του ΦΠΑ στο κράτος-μέλος του αγοραστή μέσω ενός ενιαίου συστήματος για όλη την ΕΕ;

Από 1.7.2021, τέθηκαν σε εφαρμογή νέοι κανόνες ΦΠΑ για τις διασυνοριακές λιανικές (Business to Consumers) και την εισαγωγή αγαθών μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου, σύμφωνα με τις τροποποιήσεις της Οδηγίας ΦΠΑ (2006/112/ΕΚ).
Οι νέοι κανόνες θεσπίστηκαν με σκοπό να:

Το νέο πακέτο μέτρων προσφέρει ένα μεγάλο πλεονέκτημα για τους Ευρωπαίους εμπόρους ηλεκτρονικού εμπορίου για δύο λόγους. Καταρχάς, τα νέα μέτρα θα αποτρέψουν τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές από εμπόρους εκτός ΕΕ, διότι η απαλλαγή από τον ΦΠΑ των 22 ευρώ θα καταργηθεί, επομένως ο ΦΠΑ θα καταβάλλεται σε όλες τις εισαγόμενες αποστολές ανεξάρτητα από την αξία τους.

Δεύτερον, αυτές οι μεταρρυθμίσεις στον τομέα του ΦΠΑ απλοποιούν τις υποχρεώσεις ΦΠΑ για τους διαδικτυακούς πωλητές, εισάγοντας τη δυνατότητα για ορισμένους πωλητές να αναφέρουν όλες τις πωλήσεις τους στην ΕΕ μέσω μιας ενιαίας καταχώρισης ΦΠΑ στη χώρα καταγωγής τους.

Τέλος, οι νέοι κανόνες απλοποιούν σημαντικά τις υποχρεώσεις ΦΠΑ για τις επιχειρήσεις του διασυνοριακού ηλεκτρονικού εμπορίου, ενισχύουν της ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων της ΕΕ και οδηγούν σε εμβάθυνση της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς.

-Θεωρείτε ότι η μείωση του ορίου συναλλαγών, κάτω από το οποίο ο πωλητής μπορούσε να υπαχθεί στον ΦΠΑ της χώρας του, θα βοηθήσει μέσω της εξισορρόπησης του ανταγωνισμού τις επιχειρήσεις κρατών-μελών με υψηλό ΦΠΑ, όπως η Ελλάδα;

Η εξάπλωση της χρήσης του διαδικτύου σε μεγαλύτερες ηλιακές ομάδες, ο εντεινόμενος ανταγωνισμός και η πανδημία του Covid-19 εκτόξευσαν τις αγορές μέσω διαδικτύου. Αυτή τη στροφή των καταναλωτών στις εξ αποστάσεως αγορές έχουν εκμεταλλευτεί και οι ελληνικές επιχειρήσεις, εξάγοντας σε όλο τον κόσμο ελληνικά προϊόντα.

Οι Έλληνες έμποροι που δραστηριοποιούνται στο διαδίκτυο μπορούν να ανταγωνιστούν τους ομολόγους τους στο εξωτερικό όχι μόνο στις τιμές, την ποιότητα ή τους ταχύτερους χρόνους παράδοσης, αλλά και με άλλες ενδιαφέρουσες παροχές, χωρίς κρυφές χρεώσεις.

Η φορολόγηση των αγορών σε όλες τις εισαγόμενες αποστολές μπορεί να αποτελέσει μια μεγάλη ευκαιρία για όσους Έλληνες εμπόρους λιανικής προσπαθούν να προσεγγίσουν πελάτες στο διαδίκτυο. Πέραν των ανταγωνιστικών τιμών που παρέχουν, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι αγοραστές λαμβάνουν επίσης υπόψη άλλα σημαντικά στοιχεία και κριτήρια, όπως την εμπειρία εξυπηρέτησης, την εγγύηση προϊόντων, το customer care, το after sales support κλπ.

Αναμένω ότι οι μεταρρυθμίσεις αυτές θα ενισχύσουν το διασυνοριακό εμπόριο και θα προωθήσουν τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που έχει να προσφέρει η ενιαία αγορά της ΕΕ.